Henk Jsz ES, 14-05-2022
Donderdag 12-mei-2022 heb ik de Groene Wissel nr. 227 = Buitenpost gelopen. Het weer is vandaag schitterend. Een mooie blauwe lucht, cumulus wolken en de zon die daar soms achter verdwijnt, Een frisse wind die vooral in het open buitengebied voelbaar is. Het stationsgebouw was in het verleden van het bekende robuuste witte soort, maar hier is het een modern gebouw geworden met een eetgelegenheid en een terras. De Gemeente Achtkarspelen is in 1959 in het bezit gekomen van de voormalige villa van de rentenierende herenboer Kuipers. Het zogenaamde 'Jeltingahûs' gebouwd in 1877 is na de laatste verbouwing in 1976/77 Rijksmonument geworden. Doordat de conciërgewoning en de Appel- en Perenhof uitgesloten waren als Rijksmonument, kon het Gemeentehuis uitgebreid worden met een moderne vleugel. De route komt langs beide onderkomens. Het er tegenover liggende schelpenpaadje refereert aan de naam het 'Jeltingapad'. Dan loop je na een kort stukje centrum recht op de Mariakerk aan. Deze in 1496 gebouwde gotische bakstenen kerk is in 2020 overgedragen door de PKN aan de Stichting Oude Friese kerken en heeft sindsdien naast de gebruikelijke kerkdiensten een multifunctioneel karakter gekregen zoals: muziek, tentoonstellingen en vergaderingen. Het kerkgebouw heeft bovendien historische waarde: er hangen rouwborden van de bewoners van verschillende states, die in deze omgeving lagen. Er staan nog herenbanken in de kerk en diverse nazaten van de Friese adel liggen in de kerk begraven. Na even door de buitenwijken van Buitenpost te hebben gelopen verlaat je deze langs mooie singels die geflankeerd worden door uitbundig bloeiend fluitenkruid en incidenteel bloeit er Judaspenning. Via oversteken van robuuste bruggen loop je even later langs een vaart en fietspad in het buitengebied van Buitenpost met de zelfde bloei van Fluitenkruid en afgewisseld met plukken koolzaad. De weilanden zijn goed bezet door schapen met hun lammeren. Even later gaan we het Laarzenpad 'Mem Wedman Paad' op. Dit is een pad van 2,5 km door het moerassige en veenachtige deel in de polder Rohel. Rietkragen en oversteken van natte plekken d.m.v. bruggetjes en loopplanken maken het een avontuurlijk pad. Groenstroken worden afgewisseld met weilanden voorzien van gele dotterbloemen. Er is een brede strook gras gemaaid als pad en dit is hierdoor prima te lopen. Rust heerst hier alom, alleen de koekoek roept vanuit een bosje zijn naam. Even later loop je over een dijkweggetje evenwijdig aan een uitgestrekt weilanden gebied dat als vogel rust- en broedgebied wordt aangemerkt. Tot 15 juni is dit het rijk voor de vogels, als ze er zijn, want ik heb hier geen weidevogels zien vliegen of hun geluid gehoord. Langs een plasje in het land staat een blauwe reiger en korte tijd later vliegt er nog een zilverreiger over. Dat zijn de enige vogels die ik spot op deze wandeling. Dan kom je in een streekje dat Reahel heet. Er staat een forse stolpboerderij op de hoek met een schilddak en zoals vaak in deze omgeving voorzien van uilenborden in de vorm van 2 zwanen. In het bord zit een ventilatiegat, (tegenwoordig vaak dichtgemaakt) om de schuur droog te houden en tegelijk de mogelijkheid voor kerk- en steenuilen om hierin en uit te vliegen om de muizen in de schuur te vangen. Even later loop je een stukje langs Prinses Martgriet kanaal. Prima robuuste picknickbanken, maar het waait hier behoorlijk en na een korte lunchstop toch maar weer verder. Het betonpad 'De njoggen âlde mantjes' is een 2 km lang fietspad langs de Twijzelervaart en ernaast de Twijzelermieden. De naam van dit fietspad komt van een oud volksverhaal. In vroeger tijden als men naar Twijzel moest werd dit traject te voet overbrugd. Vooral als men in het donker moest lopen voor bijvoorbeeld een vergadering, was dit een riskante onderneming. Men moest met een bootje over de Miedsloot, petgaten passeren en door drassige weilanden lopen. De almanak werd geraadpleegd wanneer het volle maan was. Onderweg had men dan steun aan bepaalde oriëntatiepunten. Zo stonden er een rijtje van negen oude geknotte bomen (wilgen en populieren). Als deze bomen opdoemden in de duisternis wist men dat men al aardig opschoot naar Twijzel. In de volksmond hadden deze bomen de naam 'De njoggen âlde mantjes' gekregen. De bomen staan er niet meer, maar de naam blijft verbonden aan dit rijwielpad. Via de drukke Lauwersmeerweg en nog enkele singels wordt het startpunt in Buitenpost weer bereikt. Wandelgroet uit Appingedam, Henk