Zaltbommel is een pittoreske vestingstad aan de Waal. Vanaf de bekende Martinus Nijhoffbrug over de rivier zie je het al liggen. Voor ons was een wandeling bij Zaltbommel de afsluiting van een zonnig pinksterweekend. En bij de wandeling zagen we tal van mooie landschappen en bezienswaardigheden. Niet alleen de blikvangers van Zaltbommel, maar ook de prachtige uiterwaarden langs de Waal. Maak dus eens een tussenstop in “Bommel”, zoals de inwoners de stad liefkozend noemen. Want deze wandeling bij Zaltbommel toont de Bommelerwaard op zijn mooist.
Vestingstad Zaltbommel
Onze wandeling bij Zaltbommel begint bij het NS-station. We lopen in een paar minuten richting het centrum van Zaltbommel. Via een singel komen we bij een fraai park op de vestingwallen van de stad. Het is hier op deze zonnige pinksterdag lekker rustig. De kanonnen staan klaar om af te vuren op de muur. Iets verderop staat een fraaie muziekkoepel. Een bijzonder contrast met het wapentuig.
Via het wandelpad over de beboste vestingwal lopen we naar de kruiden- en heemtuin. De kruidentuin ligt op de plek waar in de 15e eeuw een klooster stond. De nonnen hadden toen al een grote kloostertuin met geneeskrachtige kruiden. Zo zien we dat er tal van kruiden zijn tegen veel verschillende ziekten. Iets verderop ligt de heemtuin. Er staan zo’n 150 planten die in de Bommelerwaard voorkomen. Het is absoluut de moeite waard om even door beide tuinen te lopen.
Vanuit de tuinen zien we al een bemand ooievaarsnest. Als we goed kijken zien we dat de ouder twee kleine ooievaars aan het voeren is. Ze zijn twee weken daarvoor uit het ei gekropen, lezen we op een briefje. Een prachtig gezicht! Onze wandeling bij Zaltbommel is nu al geslaagd.
Maarten van Rossemhuis en St. Maartenskerk
Snel daarna staan we voor het imposante Maarten van Rossemhuis. Dit stadskasteel is niet genoemd naar het knorrige jurylid van “De slimste mens”. Het draagt de naam van de beruchte veldheer van hertog Karel van Gelre. Zijn belangrijkste wapenfeit is het weerstaan van de Spaanse furie tijdens de 80-jarige oorlog. Hij was zeker geen lieverdje: hij veroverde Utrecht, deed plunderrooftochten in Brabant en probeerde zelfs Den Haag en Antwerpen te veroveren.
In zijn geboorteplaats Zaltbommel liet hij een fraai kasteel bouwen. Nu is dit een museum. Natuurlijk kom je hier meer te weten over de veldheer. Maar ook over een andere oud inwoonster van Zaltbommel: Fiep Westendorp, de beroemde illustratrice van de kinderboeken van Annie M.G. Schmidt. Een groter contrast kun je je niet voorstellen.
De karakteristieke toren van de St. Maartenskerk is van ver al te zien, het is de blikvanger van Zaltbommel. Jammer genoeg kunnen we de kerk vanwege coronamaatregelen niet in. Zo kunnen we geen blik werpen op het beroemde orgel en het prachtige houtsnijwerk. De kerk geldt als een van de belangrijkste voorbeelden van de Nederrijnse gotiek.
Langs de Waal bij onze wandeling bij Zaltbommel
Via de oude vestingpoort verlaten we het gezellige Zaltbommel. We lopen langs de Waalkade richting die andere blikvanger van de stad: de Martinus Nijhoffbrug. In de muur van de kade lezen we het gedicht “Moeder de vrouw” van dichter Nijhoff, naar wie de brug is vernoemd. Dat zal wel komen door de eerste zin van het gedicht: “Ik ging naar Bommel om de brug te zien.”
De Martinus Nijhoffbrug verving in 1996 de smalle brug over de drukke snelweg Utrecht-Den Bosch. Die smalle brug was gevaarlijk en zorgde voor ongelukken en opstoppingen. Nu raast het verkeer in volle vaart over de brug, terwijl de vrachtschepen, volgeladen met containers, richting Duitsland varen.
Aan de oevers van de Waal zitten gezinnen aan de waterkant op hun klapstoeltje. Het is inderdaad prachtig weer, maar om nou bij die drukke brug te gaan zitten? Volgens de routebeschrijving moeten er nog veel mooiere plekjes komen. Wij lopen daarom verder en gaan via de zomerdijk onder de brug door.
De Kil in
Als we verder lopen, passeren ons veel fietsers. Bijna allemaal hebben ze een stoeltje en picknickspullen bij zich. Ze zijn op weg naar de Kil van Hurwenen. Bij de Bommelaren staat dit gebied bekend als “De Kil”. Dit natuurreservaat is ooit door menselijk ingrijpen ontstaan. Bijna 400 jaar geleden heeft men een meanderende aftakking van de Waal afgesneden van de rivier. Ze wilden hier klei winnen om bakstenen te fabriceren. Die steenfabrieken zijn er niet meer. Nu is het een domein voor de watervogels. En dus ook voor rustzoekers op een zonnige dag als deze.
Wij lopen tussen twee plassen door. Ondanks al het passerend volk op de fiets hebben we de prachtige natuur voor ons alleen. Op een van de strandjes zitten we lekker in het zonnetje. Een ideale lunchplek voor ons. We laten ons de meegebrachte broodjes goed smaken.
Boerenland en ooievaars
Na de rust bij De Kil lopen we richting de volgende dijk. Hier wordt het een stuk drukker. Veel fietsers maken een tocht langs door de uiterwaarden van de Bommelerwaard. Links van ons liggen de boerenlanden. De boeren zijn driftig bezig om op hun weiden het hooi te schudden. Na al die zon in de afgelopen dagen zal het hooi nu wel ongeveer droog zijn.
Rechts van ons zien we weer de uitlopers van de Kil van Hurwenen. Vogels vliegen af en aan. Een waar paradijs hebben ze hier gevonden. Iets verderop zit in een weiland een ooievaarspaar. Even later vliegen ze klapwiekend weg. Weer een prachtig gezicht!
Een vrolijk einde van onze wandeling bij Zaltbommel
Na een tijdje verlaten we de dijk. We lopen weer terug richting ons station. Onderweg passeren we prachtige boerderijen. Als we bij onze auto aankomen, realiseren we ons dat de terrassen sinds enkele uren weer opengesteld zijn na de lockdown. Daarom rijden we nog even Zaltbommel in om dit te vieren. Want hoewel we ons in coronatijd prima vermaakt hebben, missen we de gezelligheid van een afsluitend drankje op een mooi terras.
We blijken niet de enigen te zijn met dit idee. De terrassen zitten overvol. Geduldig wachten we in de rij. Dan krijgen we de eerste keer de corona checklist voorgelegd. Gelukkig kunnen we overal nee op antwoorden en begeleidt de serveerster ons naar een vrijgekomen tafel. Die wordt eerst nog even grondig ontsmet, net als de stoelen. Het is apart om zo een terras op te gaan. Maar in de weken die volgen, wennen we steeds meer aan de maatregelen en procedures.
De witte wijn smaakt hetzelfde als thuis, maar toch is het veel gezelliger om het in het zonnetje op een terras te drinken. Een prachtige afsluiting van een verrassend leuke wandeling bij Zaltbommel!
Praktische informatie over de wandeling bij Zaltbommel
- Deze wandeling bij Zaltbommel is 12 kilometer lang. De hele route gaat over verharde paden.
- De wandeling gaat veel over fietspaden. Die kunnen bij mooi weer, zeker in het weekend, druk zijn. Afstand houden lukt dan nog wel, maar je moet wel steeds opletten.
- Het startpunt van de wandeling bij Zaltbommel is bij het NS-station van Zaltbommel. Hier kun je je auto gratis parkeren. De route is dus uitstekend bereikbaar met zowel eigen als openbaar vervoer.
- Met deze routebeschrijving loop je de hele route probleemloos. Sinds 2021 kun je de routebeschrijving alleen tegen betaling downloaden. Eventueel kun je op die webpagina ook een gps-track van de wandeling bij Zaltbommel downloaden.
- In Zaltbommel zijn diverse cafés en restaurants. Bij zonnig weer zit je gezellig op een van de vele terrassen op de markt. Verder kom je tijdens de route geen andere horecagelegenheden tegen.
- Wil je deze wandeling bij Zaltbommel samen met iemand maken, maar weet je niet met wie? Word klupper en vind nieuwe mensen om leuke activiteiten mee te organiseren. Klup is een online sociaal platform waarin actieve 50-plussers elkaar kunnen ontmoeten om leuke dingen met elkaar te ondernemen.
