Wij lopen graag Trage Tochten: wandelroutes door zowel de natuur en het boerenland als door de bebouwde kom. Met deze zorgvuldig uitgestippelde en doorgaans bijzonder gevarieerde wandelroutes wandel je zoveel mogelijk over onverharde paden. Een prachtig voorbeeld van een Trage Tocht is de wandeling die we onlangs in deze winter maakten bij Zeist. Alhoewel we de wandelomgeving van Zeist aardig goed kennen, voerde de route ons verrassend genoeg ook langs onbekende plekjes. Het was daarom als vanouds van begin tot eind genieten van dit deel van de Utrechtse Heuvelrug.
Hoogtepunten van de Trage Tocht Zeist
Het is de eerste zonnige, droge dag na een vrij lange periode van regen. Om niets van dit heerlijke wandelweer te moeten missen, gaan we direct op zoek naar een wandelroute. Op de wandelzoekpagina vinden we een Trage Tocht bij ons in de omgeving van Zeist. We beginnen de wandeling niet bij het officiële startpunt maar bij het 17e eeuwse Slot Zeist.
Slot Zeist en de Hernhutters
We lopen over een breed wandelpad parallel aan de statige Nassau Odijklaan richting het slot. Aan weerszijden van de laan liggen statige rijtjeswoningen uit midden 18e eeuw. Ze behoren toe aan de Hernhutters: een religieuze broedergemeente uit voormalig Tsjecho-Slowakije. Ze werden daar vervolgd en vluchtten daardoor naar Duitsland waar ze de nederzetting Hernhut stichtten. Sindsdien verspreidden de Hernhutters zich over de hele wereld, waaronder in Zeist. Hier kregen ze van de kersverse, nieuwe eigenaar van Slot Zeist (Cornelis Schellinger) toestemming om in de tuinen van het slot woningen te bouwen. De Hernhutters moesten in hun eigen levensonderhoud voorzien. De een werd bakker, de ander slager of zilversmid. Zo ontstond feitelijk het eerste warenhuis van Nederland. Sinds 2018 bevindt zich in één van de woningen het Museum Het Hernhutter Huis. Echt een bezoekje waard!
Aan het einde van het vandaag druk bewandelde pad komen we uit bij het aristocratische Slot Zeist en de Engelse tuin. Op deze plek stond in de 16e eeuw al een kasteelachtige woning. In 1677 kocht Willem Adriaan, graaf van Nassau-Odijk, de vervallen woning van de Staten van Utrecht. Hij maakte er vervolgens de huidige lusthof van. Kleinzoon Willem Adriaan II moet het slot in 1743 vanwege hoge schuldenlasten verkopen. Het prachtige kasteel kwam toen in handen van ijzerhandelaar Cornelis Schellinger. Slot Zeist veranderde vervolgens regelmatig van eigenaar. Maar in 1924 werd Slot Zeist eigendom van de gemeente Zeist. Tegenwoordig kun je er terecht voor zakelijke bijeenkomsten, rondleidingen en voor diners en feesten.
Door de drassige landgoederen Wulperhorst en Blikkenburg
Het deel vanaf Slot Zeist naar het officiële startpunt van de Trage Tocht Zeist komt ons bekend voor. Veel van dit deel van de route komt overeen met de Bunsingroute van Utrechts Landschap. Deze korte maar gevarieerde wandeling hebben we een keer in de herfst gelopen. Tijdens de wandeling hielden we toen geen droge voeten: het had pal daarvoor veel geregend waardoor met name de akkers rond landgoed Blikkenburg een en al blubber waren. Omdat het ook nu veel hiervoor geregend heeft, bereiden we ons voor op een modderig en glad vervolg van de route.
De landgoederen Wulperhorst en Blikkenburg met hun landhuizen maken onderdeel uit van de Stichtse Lustwarande: een ruim 100-tal buitenplaatsen en landgoederen tussen De Bilt en Rhenen. Rijke kooplieden en bankiers uit onder meer Amsterdam en Utrecht bouwden midden 19e eeuw deze buitenplaatsen als een soort vakantiewoning. We wandelen langs de Wulperhorst en beelden ons in hoe het voor de welgestelden moet zijn geweest om hier hun weekenden door te brengen. De Nederlandse pianist Wibi Soerjadi heeft hier wel beeld bij: hij woonde er tot 2018 waarna hij het verkocht aan een investeringsmaatschappij.
Persoonlijk vinden wij landhuis Blikkenburg mooier. Maar de weg er naar toe is een uitdaging. We zakken diep met onze wandelschoenen weg in de blubber van het weiland en houden elkaar vast om niet uit te glijden. Zodra we weer op verharde ondergrond staan, bewonderen we de statige oprijlaan van het landhuis. Op het landgoed was vroeger een kasteel maar dit werd in de 17e eeuw gesloopt. Een deel van de oude fundamenten bevindt zich onder de huidige, fraaie boerderij die we even verderop zien liggen. Begin 19e eeuw werd het landgoed met boerderij opgekocht door het echtpaar Huydecoper-Taets van Amerongen. Zij waren toen ook eigenaar van de Wulperhorst en later eveneens van Slot Zeist. Ze verbonden de drie locaties met elkaar door middel van zichtassen. Het landhuis werd overigens pas in 1850 gebouwd.
Landgoed De Breul
We vervolgen onze wandeling richting het officiële startpunt van de route, station Driebergen-Zeist. Op weg daarnaar toe passeren we aan de linkerzijde de uitgestrekte graslanden van de Bunsing: een nat, schraalgrasland van het Utrechts Landschap met veel planten- en diersoorten. Op deze dag lijken alle vogels uit te zijn gevlogen. Het enige teken van actief leven vinden we aan het einde van het pad. Hier treffen we drie wandelaars op een bankje aan die druk met elkaar converseren. We geven ze geen ongelijk: met een warm aanvoelende winterzon is het hier heerlijk toeven.
De vorige keer dat we in dit gebied wandelden sloegen we bij de Driebergseweg linksaf naar landgoed Schoonoord. Dit keer leidt de routebeschrijving ons naar de overkant van de weg. We betreden het voor ons nog relatief onbekende landgoed De Breul. Via een smal paadje bereiken we het grote landhuis. De woning stamt uit de jaren 30 van de 19e eeuw. Sindsdien veranderde deze dikwijls van eigenaar en werd het landhuis regelmatig verbouwd en uitgebreid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het gebouw het hoofdkwartier van de Duitse Luftwaffe. Sinds 1993 is het eigendom van het Utrechts Landschap. Het landhuis wordt nu gebruikt als kantoorpand.
Sinds de aanleg van de prachtige tuin is er gelukkig weinig aangepast. In de bijna twee eeuwen tijd is er alleen nieuwe aanplant gekomen. De fraaie vijver, slingerpaadjes en boogbrug zijn nagenoeg intact gehouden. We lopen verder en komen meerdere mensen tegen die net als wij genieten van dit parkachtig landschap. Sommigen lopen er met hun trouwe viervoeter, anderen zitten heerlijk in de zon op een bankje. Het liefste lopen we volledig om de vijver heen, maar de route dirigeert ons verder richting de Arnhemse Bovenweg.
Landgoed Heidestein en het Zeisterbos
Een van onze favoriete wandelgebieden bij Zeist is landgoed Heidestein. Alhoewel we er vele wandelingen hebben gemaakt komen we nu uit in een bos waar we nooit eerder zijn geweest. Pas op het moment dat we bij de schaapskooi uitkomen, realiseren we ons dat we al op het landgoed zijn. De schaapskooi uit eind 19e eeuw ligt er nu verlaten bij. We komen er niemand tegen; zelfs de schapen lijken met vakantie te zijn. Ook de route richting de heide komt ons niet bekend voor. Wat is dit toch een groot, fantastisch wandelgebied!
Eenmaal op de heide komen we een jong gezin tegen. De kinderen krijgen van hun vader uitgebreide uitleg over de waarde van de natuur. Goede zaak, maar de jonge wandelaars lijken vooral geïnteresseerd in de beklimming van een stuifheuvel. We lopen verder langs heide en naaldbomen tot we ongemerkt het Zeisterbos betreden. Dit bos was begin 19e eeuw dankzij de slingerende paadjes en de vele waterpartijen en stuifheuvels een populair wandelbos. Het is een gevarieerd en naar Nederlandse begrippen oud bosgebied. Zo heb je er grove dennen van ouder dan 220 jaar.
Ook in het Zeisterbos hebben we al vaak gewandeld. Toch is het eerste deel van de route door het bos voor ons onbekend terrein. Pas als we aankomen bij de schitterend aangelegde waterpartijen, weten we weer waar we zijn: parkbos Pavia. In dit bos vind je naast genoemde waterpartijen vele oude bomen, een landhuis (nu een zorgcomplex voor senioren) en een fraaie duiventil uit 1880. Het parkbos is met reden een bijzonder populair wandelgebied voor veel Zeistenaren.
Praktische zaken voor de Trage Tocht Zeist
De Trage Tocht Zeist is in totaal 12 kilometer. Het grootste deel van de route voert over onverharde paden.
Ja, op de Wandelzoekpagina vind je een goede routebeschrijving met kaartje. Ook kun je hier een gps-track van de wandeling downloaden.
Kom je met het openbaar vervoer dan is het start- en eindpunt van de wandeling station Driebergen-Zeist. In het andere geval kun je feitelijk overal beginnen aan deze rondwandeling. Bijvoorbeeld bij Slot Zeist (punt 6 in de routebeschrijving) waar je ook je auto kwijt kunt op de gratis parkeerplaats.
Deze Trage Tocht is uitstekend te bereiken met het openbaar vervoer. Het startpunt van de route is namelijk het treinstation van Driebergen-Zeist. Je bereikt het station met een stoptrein, een intercity of een van de vele buslijnen.
Het meest ideaal is om je auto te parkeren op het gratis parkeerterrein vlakbij Slot Zeist. Vanaf hier pak je de route op bij punt 6 in de routebeschrijving.
Op sommige delen van de route is je hond niet welkom.
Er is betrekkelijk weinig horeca direct aan de route. Wel heb je al bij het start- en eindpunt van de wandeling Stationshuiskamer Klein. Zodra je aan de wandeling begint en de provinciale weg oversteekt, heb je het sfeervolle Pannenkoekenhuis Princenhof liggen. Halverwege punt 5 en punt 6 in de routebeschrijving vind je vlakbij Slot Zeist koffie- en theeschenkerij Les Abeilles. Ze zijn niet met grote regelmaat open dus check wel hun openingstijden. In Zeist zelf is er ruim voldoende horeca te vinden maar je moet dan tijdelijk de route verlaten.
Bij Zeist en in de directe omgeving van Zeist op de Utrechtse Heuvelrug kun je prachtige wandelingen maken. Enkele daarvan hebben we op onze website beschreven. Je vindt ze onderaan deze blog. Wil je meerdere wandelingen maken bij Zeist? Trakteer jezelf dan op een heerlijk wandelweekend inclusief verblijf in bijvoorbeeld een natuurhuisje.
