Natuur & landschap van de Vechtstreek

auteur	Wim Weijs
uitgeverij	KNNV Uitgeverij
ISBN	9789050113922

Een eerbetoon aan het Utrechtse Vechtlandschap, dat is Natuur & Landschap van de Vechtstreek. Het boek neemt je mee op prachtige excursies door de uiteenlopende landschappen van dit unieke gebied, en door de tijd. Onderweg stuit je op de ruggengraat van het landschap, de venen, dekzanden en kleigronden, en op de mens en de natuur die hier hun plek vonden. Niet eerder werd de ontstaansgeschiedenis van dit cultuurlandschap zo beeldend verteld.

Na het lezen van Natuur & Landschap van de Vechtstreek is de kans groot dat je verliefd wordt op het Utrechtse Vechtlandschap. Zelfs als je niet met je voeten in de klei staat, zie je de vele onmiskenbare gezichten van dit unieke gebied levendig voor je. Niet eerder werden de uiteenlopende landschappen in de Utrechtse Vechtstreek zo beeldend in hun onderlinge samenhang beschreven.

Auteur Wim Weijs neemt je mee door dit bijzonder gebied op de grens van hoog- en laag-Nederland. De tocht voert van de Weerdsluis in Utrecht tot de zeesluizen van Muiden, en van de plassen en broekbossen bij Kortenhoef tot de weidevogelgraslanden in Groot-Mijdrecht. Bij elk gebied weet Weijs boeiende verhalen te vertellen, over de geschiedenis, de bodem, het water en over de planten en dieren die er huizen, zoals de waterspitsmuis, zompsprinkhaan en krabbenscheer.

De auteur leert je het landschap lezen, door te wijzen op het veen, en op de oeverwallen en zandruggen in de loop van duizenden jaren gevormd door wind, landijs en stromend water. Weijs verhaalt hoe de mens dit landschap de laatste 2000 jaar geleidelijk naar zijn hand zette, door het achtereenvolgens te ontginnen, polders met een gecontroleerd waterpeil in te stellen, de beschikbare turf op te graven en sommige zo ontstane plassen droog te malen. Hij reconstrueert hoe de natuur steeds weer een plek vond in dit cultuurlandschap.

Het tweede deel van dit boek is gewijd aan deze natuur, aan de ecosystemen van de plassen, moerassen, weilanden en bossen. De bepalende rol van bodem en water en de onderlinge relaties tussen de organismen staan daarbij centraal. Ook de invloed van de landbouwende mens, vroeger en nu, komt aan de orde.

Liefhebbers van natuur- en cultuurhistorie vinden in Natuur & Landschap van de Vechtstreek een indrukwekkend verslag over de aardkundige, historische en biologische aspecten van dit bijzondere gebied. Voor onbekenden met de streek zit er slechts een ding op: na het lezen van dit boek en het zien van de sfeervolle foto-impressies moet je er zelf opuit in deze mooie streek.

Wim Weijs is bioloog en hij was hoogleraar in de functionele anatomie. Sinds zijn emeritaat inventariseerde hij de Vechtstreek bij de Beheereenheid Vechtplassen van Natuurmonumenten en legde daarmee de basis voor dit boek.