parkeerplaats De Bak Ettensebaan 23 4891 TG Rijsbergen
Coördinaten:
51°30’59” N 4°39’29” E
Deze rondwandeling gaat door het natuurgebied Pannenhoef in de omgeving van Rijsbergen, Sprundel en Zundert. We wandelen door een afwisselend landschap met naald- en loofbos, heide, vennen en moerasterrein. Opvallend zijn de sporen van het afgegraven veenpakket in de periode van 1250 tot 1750. Zo loopt de route steeds in de omgeving van de nog aanwezige oude Turfvaart en het daaraan parallel verlopende beekje, de Bijloop. Zij zorgden in die tijd voor het transport van de turf naar Breda en de ontwatering van het veenmoeras. Het natuurgebied raakt daarna in verval, maar wordt in 1970 aangekocht door Brabants Landschap, die met hun langjarige natuurherstelproject de Pannenhoef weer tot een aantrekkelijk bos- en heidegebied heeft gemaakt Maar liefst 11 vennen zijn er weer teruggekomen. Zo is er ook weer ruimte voor zeldzame planten, zoals heidekartelblad en moerashertshooi. De route voert door enkele aan de oude Turfvaart gelegen landgoederen: De Pannenhoef, De Moeren en Het Anker. Zij zijn gelegen in een afwisselend landschap dat bepaald wordt door de vennetjes, de Turfvaart en de beekvallei van de Bijloop met hun bijzondere landschappelijke en biologische waarde. Opvallend op de wandeling is uitspanning 'In den Anker', de oudste herberg van ons land. Maar we komen ook langs de Trappistenabdij Maria Toevlucht, waar 'Zundert Trappist' wordt gebrouwen.
