Na de middeleeuwen is er in deze streek flink wat land gewonnen op de Waddenzee. Warffum, Pieterburen en ook Uithuizen lagen toen nog aan zee. Na 1800 zijn er wederom flinke lappen akkerland bijgekomen. Deze wandelroute voert u door al dat nieuwe land en over de zeedijk met een spectaculair uitzicht over de Noordpolder, de buitendijkse landen, de Waddenzee en (met goed zicht) op de eilanden Rottum en Borkum. In de uitgestrekte Noordpolder loopt u over lange rechte asfaltwegjes en komt u langs het kleinste zeehaventje van ons land (Noordpolderzijl, met een authentiek, supergezellig havencafeetje!). Na de vijf kilometer lange (gras) Waddenzeedijk kuiert u over akkerwegen en graspaden langs akkerlanden naar dorpje Den Andel en daarna over graspaden langs een oude kreek naar dorpje Breede. Na de slingerpaadjes door het fraaie Warffumerbos bent u weer vlot bij het station.
Laatste versie: controleer voordat je gaat wandelen even of je de laatste versie van de routebeschrijving hebt.
Reacties
Geef reactie
Grasdijk wandeling
Frits Schipper, 22-10-2023
Gisteren, 21 oktober, deze wandeling vanuit Warffum gelopen. Na 2 1/2 uur treinen vanuit mijn woonplaats kom ik op het station van Warffum aan, net aan de rand van dit dorp. Na CR Spoorzicht een korte wandeling door Warffum, eerst langs enkel statige huizen, later wat smalle padjes tussen wat kleinere, pittoreske huisjes over klinkersweggetjes. Ik passeer een banketbakkerij en na nog wat straten kom ik bij de Noordpolderweg. Hier kom de zon tevoorschijn. Na een kilometer loop ik het 'nieuwe land' in. Iets verderop zie ik een (Duits) echtpaar bij een grote auto met paardentrailer staan. Ze zitten vast in de berm en kunnen er niet uitkomen. De man vraagt of ik wil helpen met duwen en samen met de vrouw proberen we de auto uit de berm te krijgen. Maar dat is natuurlijk een onmogelijke zaak. Ik loop maar weer verder en nog geen 10 minuten later zie ik de Duitse auto mij passeren, met voorop een andere auto met paardentrailer. Deze heeft hem er dus uitgetrokken. Bij het bankje vlak voor de bocht richting café 't Zielhoes even zitten en naar het leuke kunstwerk kijken. Nog twee kilometer naar de koffie met appelgebak app ik het thuisfront, als het café geopend is. Uiteraard is het café open, ik zie al diverse mensen aan tafeltjes zitten. Binnen is het er echt knus en gezellig uit, een grote kachel met koperen ketel geeft een aangename warmte. Ik bestel koffie en neem geen appeltaart, maar waddentaart van de banketbakker uit Warffum, vertelt het meisje tegen wie ik zeg dat de taart erg lekker is. Ik neem me voor om bij de banketbakker langs te gaan voor ik huiswaarts keer, maar helaas vergeet ik het aan het eind van de wandeling. Als ik het authentieke cafeetje weer verlaat en de trap oploop naar de grasdijk begint het wat te miezeren en later ook wat harder te regenen. Bovenop de dijk waait het ook nogal stevig af en toe. Door de bewolking kan ik maar vaag iets zien van de Waddenzee, maar het uitzicht naar de Waddenzee rechts en de akkerlanden links zijn wel heel mooi. Overal op de grasdijk lopen schapen, ik loop er tussen de schapen en de schapenkeutels door en als ik daar zo loop en al die schapen zie denk ik bij mezelf: zouden die schapen (natuurlijke grasmaaiers zou je ze kunnen noemen) alleen maar grazen, poepen en plassen en grazen, poepen en plassen etc.? Vlak voordat ik de grasdijk verlaat houdt het op met regenen, later op de dag komt de zon weer tevoorschijn en wordt het zelfs nog warm. Na alle overstapjes op de grasdijk kan het overstapje bij wp 32 er ook nog wel bij. Na 2 km betonplaten en halfverhard landweggetje volgt een af en toe soppig en modderig pad langs de akkerrand. In Den Andel loop ik nog even naar de molen toe om te lezen wat voor molen dit is/was. Voor de Aviko (patat?) een graspad langs een kreek, ook al zo'n lekker soppig graspad. Als ik langs de loods loop richting asfaltweg staat daar de boer met een kopje koffie in de hand (niet voor mij hoor). Hij loopt een eindje met mij mee naar een klein wit huisje. We hebben het over de wandeling die ik doe, waar ik vandaan kom en hij zegt: het is wel erg modderig onderweg hé? Ja, ik kijk naar mijn wandelschoenen en broek met overal modder spetters. Tja zeg ik, dat kun je verwachten na die regenachtige vrijdag. Ik merk nog op dat de akkerlanden waar ik langsgelopen ben ook aardig nat zijn. Ja zegt hij, ik heb nog bieten op het veld staan die er af moeten, maar dat gaat nu niet lukken. In Breede heb ik nog de gelegenheid het oude witte kerkje van binnen te bewonderen, inclusief de graven rondom het kerkje. Ik had niet verwacht nog iets van bos tegen te komen tijdens deze wandeling, maar vlak voor het eindde maak ik toch nog een mooie wandeling door het Warffumse bos. Al kronkelend loopt het schelpenpaadje door dit bos, nu eens wat anders dan de lange rechte wegen. Brug over en ik ben weer in Warffum, de trein is net vijf minuten eerder vertrokken. Later in de trein naar Groningen bedenk ik me dat ik de banketbakkerij en de waddentaart vergeten ben.
Een stille wandeling met hoge luchten en weidse uitzichten over het wad en het binnenland.
Henk Jsz ES, 13-04-2020
Zaterdag 11 april 2020 heb ik de GW 202 = Warffum gelopen. Het dorp is in 1990 ingedeeld bij de Gemeente Hefshuizen en sinds 2019 vormt het de Gemeente Het Hogeland. De weersvoorspelling was goed, droog en zonnig, belangrijke ingrediënten voor deze wandeling in een zeer open gebied. Warffum is een dorp oorspronkelijk gebouwd op een oude kwelderwal met in het centrum gelegen de St. Sebastiaan kerk op een aparte wierde, in gebruik door de P.K.N. Van de oorspronkelijke voorganger uit de 11e en 12e eeuw zijn amper meer bouwsporen te vinden, na diverse verbouwingen. De kerktoren is gebouwd in 1638. Na het station krijg je in een korte tijd een aardige indruk van de uitgestrektheid van deze plaats. Je wandelt langs de haven met grote villa's ernaast en over verschillende kerkpaadjes achter de huizen langs. Niet altijd degelijke huisjes, maar ook dichtgetimmerde exemplaren en als opslagruimtes in gebruik. Warffum is bekend door zijn jaarlijks internationaal dansfestival. Een weeklang worden er door de verschillende dansgroepen optredens verzorgd. Alle dansers en hun begeleiders worden bij gezinnen in Warffum ondergebracht. Via de winkelstraat, Touwslagersgang, betonpad met geknotte wilgen en een nieuwbouwwijkje bereik je al gauw de rand van het dorp. Daar is een aardig dierenparkje met hoenders, loopeenden en er loopt een kalkoenenechtpaar rond. Het mannetje begint gelijk te pronken en een langharige geit beklimt een grote zwerfsteen, zo van kijk ons eens. Je passeert nu de Oudedijk en loopt de wijde wereld van het polderlandschap in. Na 1km bereik je dan de Middendijk. Enkele boeren zijn bezig met hun akkers te beregenen. Blijkbaar is er in de afgelopen tijd te weinig regen gevallen. Het is hier bijzonder rustig wandelen, vrijwel geen verkeer. Bij de hoek met de Zijlweg ligt een figuur in staal uit te rusten, maar onze route gaat nog 2 km naar het noorden. Je bereikt dan het noordelijkst gelegen haventje van Groningen en wel Noordpolderzijl. Vissersschepen zullen hier niet veel meer te zien zijn. De vaargeul naar de Waddenzee moet regelmatig uitgebaggerd worden anders slibt deze dicht. Het Oude Zielhuis, wat anders een gezellig etablissement is, is nu vanwege het Corona-virus gesloten net als alle andere gelegenheden op het gebied van horeca. Een 50 jaar geleden liep ik hier de dijkwandeltocht van Delfzijl met als eindpunt Noordpolderzijl, dat was een pittige tocht over de zeedijk. De Groene wissel gaat nu de Noorderdijk op naar het westen. Weidse uitzichten over akkerlandschap zuidelijk van de dijk en begroeide buitendijkse landen ten noorden van deze dijk. Het zonlicht is een beetje diffuus en het waait ook een beetje. Prima weer om hier zo te lopen, deze wissel kan niet ten allen tijde gelopen worden. Te heet of te nat. Er vliegen heel grote aantallen Canadese ganzen op, luid gakkend dalen ze dan even verder weer neer om te foerageren. Na een km of 4 maak je een omtrekkend beweging om een vogelreservaat waarbij de Canadese gans ook weer oververtegenwoordigd is. Nu daal je van de dijk af en loop je over een akkerweg langs de oude hoeve Arion van 1820 en nog door een dijkcoupure richting de molen van Den Andel. Onderweg zie ik regelmatig dit soort coupures, de meeste zijn niet compleet. Wel een balkenhok op of naast de dijk, maar niet voorzien van bijbehorende balken. Ook de sleuven waarin ze horen geplaatst te worden ontbreken vaak. Door de verderop gelegen versterkte hoge zeedijk zijn de balken niet meer nodig als bescherming tegen het zeewater. Dan wandel je het lange lintdorp Den Andel in. Aan het eind daarvan ga je het land in via een maai-akker pad. Langs een voormalige kreek kom je met toestemming van de boer op het erf van deze hofstede. Even later langs de weg naar Breede. Dit is een echt kunstenaarsdorpje met een mooi witte kerk. Hier neem ik nog een lunchpauze op de daar aanwezige bankjes. De kerken zijn hier niet open, dit in tegenstelling met mijn wandeling langs de 4 kerkjes van GW-77. Na het fietspad door de landerijen kom je bij het Warffumerbos. Dit is een ruig bos, waar veel is gehakt en gezaagd waarbij alles is blijven liggen. Wel heeft men vaak de openliggende plekken voorzien van jonge bomen. De stammen daarvan omhuld met een kunststoffen huls tegen het aanvreten daarvan. Na een aardig schelpenpad door dit bos, wordt al gauw de haven van Warffum en het station bereikt. Wandelgroet uit Appingedam, Henk
Bijgewerkt
Bart van der Schagt, 14-05-2019
N.a.v. onderstaande reactie is de routebeschrijving bijgewerkt.
Reactie op De Langen
Bart van der Schagt, 08-05-2019
Bedankt voor het melden! Ik sluit de route even af en ga deze binnenkort aanpassen.
wandelervaring
de Langen, 08-05-2019
Op 4 mei 2019 deze prachtige wandeling gelopen na eerst uitgebreid in het streekmuseum geweest te zijn.
Toen wij de dijk afgingen( km-paal 65,5) was het klaphekje vervangen door een stalen hek. Daar overheen geklommen. Er stonden bordjes 'verboden toegang'en 'privé'. Maar doorgelopen.
Voordat wij LA gingen werden wij tegen gehouden door een terreinwagen met een onvriendelijke man. Wij liepen op privé
terrein en moesten terug. Geen schijn van kans met praten en met Groene Wissels had hij niks te maken. Terug!
De dijk toen verder doorgelopen en na 1,5 km? weer een privé pad maar bordje met toestemming om te wandelen.
Zo kwamen we weer op de oude route naar Warffum.
Ondanks dat de route veel langer was geworden, het mooie weer met prachtige wolken en vergezichten hebben we toch genoten van deze wandeling.
Landschappen
Albertine Schoester, 19-06-2013
Wat een verschil in landschappen en wegen tref je aan in deze Groene Wissel. Smalle steegjes in Warffum en smalle fietspaden en veel cultuurhistorie en dan dat wijdse land en als je denkt dat je alles gehad heb kom je op het eind ook nog even door een bosje. Oh ja alleen het onderstreepte graspaadje kon ik niet vinden. Wellicht is het inmiddels overwoekert (zo zag het ernaar uit). Je kan daar wel goed door de berm lopen.
Geef reactie
